Finansal projeksiyon hazırlanırken dikkat edilmesi gereken konular
Erken aşama girişimlerin hazırladığı finansal projeksiyonlarda gözüme çarpan en önemli noktalardan biri, detaylı nakit akımı yerine sadece gelir/gider projeksiyonu hazırlanıyor olması. Elbette operasyonlarınız gelir ve giderlerden oluşacak ancak finansal tablolarda bunların yansıması daha farklı olacaktır.
Öncelikle gelir tarafını ele alalım. Yatırımcı, elde etmeyi hedeflediğiniz ciro için kaç adet ürün satmanız - kaç kullanıcıya ulaşmanız gerektiğini ve bu ürünleri - servis paketlerini hangi fiyattan satacağınızı görmek isteyecektir. Bu doğrultuda dikkat etmeniz gereken ilk şey satış fiyatına KDV’yi dahil etmemek olacaktır çünkü her ne kadar faturalandırmış olsanız da KDV sizin gelirinize giren bir kazanç değil, operasyonunuz ile yarattığınız katma değer için takip eden ayda ödemeniz gereken bir vergi türüdür (Eğer gideriniz gelirinizden fazla ise devreden KDV pozisyonunda olur ve çoğunlukla katma değer vergisi ödemezsiniz) ve yasal hesaplarınızda da bu şekilde muhasebeleştirilir. Peki satış adetlerinizi ve kullanıcı sayınızı önünüzdeki dönemde nasıl arttırmayı hedefliyorsunuz? İyi bir müşteri büyümesi yakalamanın sırrı nedir? Bu soruların cevabı için öncelikle müşteri edinim maliyetinizi hesaplamalısınız, bu da kabaca bir müşteriyi operasyonunuza dahil etmek için ne kadar reklam harcaması yapmanız gerektiği anlamına geliyor. Bir de tabi elde ettiğiniz müşteriye ne kadar süre hizmet vereceksiniz, yani bu müşterinin sizin için ömrü kaç ay veya yıl olacak? Bu rakamları belirlediğiniz takdirde öngördüğünüz kullanıcı sayısına ulaşmak için ne kadar reklam harcaması yapmanız gerektiğini hesaplayabilirsiniz.
Gider projeksiyonlarındaki en önemli eksik nokta ise personel maliyetlerinin doğru projekte edilmemesi. Ürünü geliştirmek, satışları arttırmak ve pazarlama aktivitelerine odaklanmak için kaç personele ihtiyacınız olduğunu ve onlara ödeyeceğiniz net maaşları belirliyorsunuz, peki ya bu ücret ödemelerinden doğacak iş veren maliyetleri? Çalışanlarınıza net maaş ödemeyi öngörüyorsanız eğer; damga vergisi, gelir vergisi ve SSK işveren payı gibi doğacak vergi kalemlerini de nakit akışınıza dahil etmeniz gerekiyor çünkü bu vergi oranları neredeyse verdiğiniz maaşın yarısı, tabi teknoparklarda yer alıyorsanız bu vergilerden muafsınız.
Gelir ve gider’de yer almayan ancak nakit akışına etkisi olan bir diğer konu ise işletme sermayesidir. Örneğin satışlarınızı gerçekleştirdiniz ancak daha ödeme kuruluşundan veya müşterinizden tahsilatı gerçekleştirmediniz, bu durumda yaptığınız satıştan elde ettiğiniz gelir kasanıza girmedi. Veya ara ürün olarak kullandığınız malzeme için tedarikçinize ödemeleri 1 ay vadeli yapmak için anlaştınız bu durumda gidere katlandığınız dönemde dahi nakit bakiyeniz kasanızda bulunuyor olacaktır. Bu nedenle iş planınızda ve finansal projeksiyonunuzda içinde bulunduğunuz sektördeki vadelerden yola çıkarak alacaklarınızı kaç günde tahsil etmeyi hedeflediğinizi ve satışlarınızdan tahsil edemediğiniz tutarların size yıllık ne kadar bir işletme sermayesi ihtiyacı doğuracağını iyi belirleyin.
Fazla iyimser projeksiyonların gerçekçi olmayacağı gibi, kötümser projeksiyonlar da işinize inancınızın olmadığını yansıtabilir. Bu nedenle hazırlayacağınız ve yatırımcılar ile paylaşacağınız iş planlarının bütçe niteliğinde olmasına özen gösterin. En önemlisi de finansal projeksiyon dönemi boyunca şirketinizi kar eder pozisyona çıkarmayın. Şunu unutmayın kar etmek zorunda değilsiniz, kar elde etmeniz tabii ki hızlı büyüyen bir girişimde muazzam bir iş ama kar güdüsü büyümenizi engellememeli. Siz Start-up’sınız, en az 2-3 sefer daha yatırım alacak ve belki de 5 sene boyunca kar elde edemeyeceksiniz, bu durumun farkında olduğunuzu potansiyel yatırımcılarınıza gösterin.
Yatırım aldığınızdaki nakit durumunuzu ve projeksiyonunuzda elde etmeyi planladığınız serbest nakit akımlarını alt alta koyduğunuzda, bu yatırımın size ne kadarlık bir runway sağlayacağını belirleyebilirsiniz.
“Erken Aşama Girişimlerde Nakit Akışının Önemi” başlıklı yazı serisinin ilkinde Finansal projeksiyon hazırlanırken dikkat edilmesi gereken konulardan kısaca bahsetmiş oldum, bundan sonrakinde ilk yatırım ile beraber dikkat edilmesi gereken konulara değineceğim, keyifli okumalar dilerim 😊
Comments